Arriskuen ebaluazioan azterlan epidemiologikoak integratzeari buruzko gida
EFSAren batzorde zientifikoak orientazio-dokumentua egin du azterlan epidemiologikoetako frogak baloratu eta integratzeari buruz, ebaluazio zientifikoetan erabiltzeko.
Orientazio-dokumentuak honako informazio hau du:
- Frogak ebaluatzeko oinarrizko kontzeptu epidemiologikoak deskribatu ditu, honako hauen azalpen laburrak barne: lotura-neurriak, esposizioaren ebaluazioa, estatistika-interferentzia, akats sistematikoa eta eraginaren aldaketa.
- Azterlan epidemiologikoak diseinatzean ager litezkeen ohiko alborapenak azaldu ditu.
- Kanpo-baliozkotasunaren kontzeptuaren eta azterlan epidemiologikoen balorazio-printzipioen deskribapena eman du.
- Azterlanak ebaluatzeko prozesuaren pertsonalizazioa aldatu du, alborapenen arriskua ebaluatzeko tresnak hartzea barne.
- Azterlan esperimentalak eta behaketazkoak balioesteko zenbait adibide erantsi ditu, ikuspegiaren aplikazioa erakusten duen tresnaren bidez.
- Ebidentzia integratzeko pausoak azaldu ditu.
- Gizakien azterlan epidemiologikoetako frogak arriskua karakterizatzeko dosi-erantzuna modelizatzeko nola erabili daitezkeen aztertu du.
- Pertsonen azterlan epidemiologikoetako datuak erabiltzen direnean arriskuen karakterizazioan ziurgabetasunezko faktoreen aplikazioa jorratu du.
Gomendioak
Amaitzeko, gidak EFSAk arriskuak ebaluatzeko hainbat gomendio jaso ditu, besteak beste:
- Ebaluazio globaletan, modu guztietako probak hartu behar dira aintzat, eta, ahal den heinean, baita pertsonen azterlan epidemiologikoetako probak ere.
- Alborapenaren Arriskurako (RoB) tresnak erabiltzea, azterlanetan hainbat mailatan ager litezkeen alborapenak identifikatzeko modu egituratua eskaintzen dutenak. Azterlan bakoitzean identifikatu behar diren elementu gakoak honako hauek dira: alborapenen iturria, larritasuna eta norabidea.
- Irizpenaren plangintza-fasean proben mapak eta irismenaren berrikuspenak erabiltzea, denboran arriskuen ebaluazio egituratu eta efizienteagoa errazteko.
- Arrisku edo onuraren karakterizaziorako dosi-erantzunaren modelatze-mota eskura dauden datuen eta lortu nahi den helburu (arriskua murriztea, ahalik eta lotura gehien lortzea, edo biak orekatzea) motaren eta izaeraren arabera hautatu behar da.