Emaitzak: Elikagaietan eta pentsuetan dioxinen kontrola – EFSA 2010
Elikagaien Segurtasuneko Europako Agentziak (EFSA) 7.270 laginen emaitzak argitaratu ditu. Lagin horiek 1999 eta 2008 urteen artean hartu ziren 19 estatu kidetan, Norvegian eta Islandian eragin toxiko berdintsuak dituzten dioxinen, furanoen eta PCBen kontzentrazio maila aztertzeko. Aztertutako laginen % 8k gainditu egin zuten jarduera dioxinikoko dioxinen edo PCBen gehienezko mugaren bat, eta % 4k gainditu egin zuten jarduera mailaren bat. Alde nabariak antzeman dira positiboen portzentajeetan elikagai taldearen arabera. Azpimarratu behar da pentsuen artean elikagaien artean baino positibo gutxiago izan zirela.
Honako elikagai hauetan antzeman dira jarduera dioxinikoko dioxinen eta PCBen kontzentrazio maila handienak: arrain gibela eta eratorriak (32,6 pg TEQ/g) eta aingira (6,7 pg TEQ/g) pisu freskoaren arabera adierazita, eta lehorreko animalien gibela eta eratorriak (5,7 pg TEQ/g) koipearen arabera adierazita.
Pentsuen artean, arrain olioan antzeman dira kontzentraziorik handienak (10,0 pg TEQ/g), hezetasunaren % 12 aintzat hartuta. Konparazioak egin ahal izateko, kalkuluak OMSk 1998an ezarritako baliokide toxikoak hartu dira kontuan. Nolanahi ere, 2005ean ezarritako baliokide toxikoen arabera egin dira konparazioak. Horren arabera, toxikotasun maila % 14 murriztu da.
Arrainen taldean, espeziearen eragina balioetsi da jarduera dioxinikoa duten dioxinen eta PCben kontzentrazio mailan. Amuarrainen artean 1,20 pg TEQ/g-ko batez besteko balioak antzeman dira eta izokinen artean 7,99 pg TEQ/g-koak. Halaber, eragin geografikoa ere balioetsi dute. Horren arabera, Itsaso Baltikoko sardinzarren artean batez besteko balioa 8,64 pa TEQ/G-koa izan da, eta Itsaso Baltikokoak ez zirenen artean 2,30 pg TEQ/g-koa.
Esnekien taldeari dagokionez, aldeak antzeman dira ekoizpen prozesuan. Jarduera dioxinikoko dioxinen eta PCBei dagokienez, honako batez besteko balioak antzeman dira: baserriko esnean 1,27 pg TEQ/g-koa, deposituko esnean 1, 30 pg TEQ/g-koa eta txikikazko salmentarako produktuetan 0,95 pg TEQ/g-koa.
Haragi eta arrautzen taldeetarako ezin izan da ondoriorik atera, ez baitzegoen horretarako behar adina lagin.
Txostenak gomendatzen du ezinbestekoa dela elikagai talde guztietan behar adina lagin hartzea balioespen zehatzagoa ziurtatu ahal izateko.