Gaixotasunak Prebenitzeko eta Kontrolatzeko Europako Zentroak (ECDC) argitaratutako azken urteko txosten epidemiologikoen arabera, Shiga toxina sortzen duen Escherichia coli (STEC) eta Listeria monocytogenes bakterioen ondoriozko infekzioak gorengo mailetara iritsi ziren 2023an, 2007an Europar Batasun osoan bakterio horien zaintza abian jarri zenetik honako aldia kontuan hartuta.

STECen ondoriozko infekzioak

2023an, STEC bakterioaren ondoriozko 10.901 infekzio-kasu jakinarazi eta baieztatu ziren guztira, hau da, % 22ko igoera egon zen 2022tik eta ordura arte erregistratutako urteko jakinarazpenen tasarik altuena izan zen (100.000 biztanleko 3,2).

STECengatiko infekzioa kutsatutako elikagaien edo uraren bidez transmititzen da nagusiki, bai eta infektatuta dauden pertsona edo animaliekin harreman zuzena izatearen bidez ere. Ondorio hauek izan ditzake: gastroenteritis larria, enterokolitisa eta beherako odoltsua, eta kasu batzuetan sindrome uremiko hemolitikoa (SUH) ere eragin dezake, pixkanakako giltzurrun-gutxiegitasuna sortzen duen afekzio larria. Kalte gehien jasaten duen taldea bost urtetik beherako haurrena da (100.000 biztanleko 13-14 kasu).

Jakinarazitako kasuen gorakada horren arrazoia izan daiteke, hein batean, laborategiko diagnostiko-probak egiten direla, zeinak proba tradizionalak baino sentikorragoak diren.

Listeriosia

2023an baieztatutako 2.993 listeriosi-kasu jakinarazi ziren guztira (100.000 biztanleko 2,2 kasu), eta 340 heriotza eragin zituen; kopuru hori orain arte erregistratutako urteko zifrarik altuena da.

Listeria bakterioarekiko esposizioa izaten duten heldu osasuntsu gehienek ez dute sintomarik izaten, baina gaixotasunaren forma inbaditzaileak ondorio larriak izan ditzake biztanle zaurgarrienen kasuan (adinekoak, haurdun dauden emakumeak, jaioberriak eta immunitate-sistema ahuldua dutenak): meningitisa, garuneko infekzioak eta odoleko infekzioak –heriotza ere eragin dezakete–. Hori dela eta, elikagaien bidez transmititzen den EBko gaixotasun larrienetakoa da.

Goranzko joera horren arrazoiak izan daitezke, besteak beste, adinekoen artean egon den gorakada (100.000 biztanleko 2,2 kasu) eta elikadura-ohiturak aldatu izana (besteak beste, kontsumitzeko prest dauden elikagai gehiago kontsumitzea)..

Prebentzio- eta kontrol-neurriak

  Osasun-agintaritzentzat

Emaitza horiek ikusita, ECDCk eskatzen du zaintza-, prebentzio- eta erantzun-neurriak indartzeko, EB osoan elikagaien bidez transmititutako gaixotasunen gorakadari aurre egin ahal izateko.

Kontsumitzaileentzat

ECDCk azpimarratzen du oso garrantzitsua dela prebentzio-neurriak hartzea bi bakterio patogeno horiek sortutako infekzioen eta agerraldien arriskua murrizteko; adibidez:

  • Elikagaiak ekoitzi eta manipulatzean higiene-jardunbide egokiak izatea, batez ere animaliak dauden inguruneetan.
  • Elikagaiak behar bezala prestatzea; hor sartzen dira barazkiak garbitzea eta zuritzea, haragia ondo egitea eta esneki pasteurizatuak erabiltzea.
  • Eskuak garbitzeari buruzko kontzientziazio publikoa areagotzea, bereziki abeletxeak eta zoologikoak bisitatzen dituzten haurren artean, STECengatiko infekzioa saihesteko.
  • Biztanleria zaurgarrienak sentsibilizatzea listeriosiaren gainean, bai eta arriskutsuak diren elikagaien gainean ere (adibidez, kontsumitzeko prest dauden arrainak eta haragi-produktuak); eta haurdun dauden emakumeen kasuan, arrisku handiko elikagaiak saihestea.
  • PCR probetan emaitza positiboak izan dituzten pazienteen laginak isolatzen jarraitzea, eta aldian-aldian genomaren sekuentzia osoaren datuei buruzko informazioa ematea, osasun publikoa zaindu eta kudeatzeko..
STEC infection – Annual Epidemiological Report for 2023
Listeriosis – Annual Epidemiological Report for 2023
ELIKA- Arriskuen Fitxa- Listeria
ELIKA- Arriskuen Fitxa- STEC