Nekazaritza eta Elikadurarako Europako Batzordearen ikuspegia
Batzordeak Europako nekazaritza eta elikaduraren etorkizunari buruzko ibilbide-orri anbiziotsua aurkeztu du, nekazaritzako elikaduraren sistema erakargarri, lehiakor, erresilientea, etorkizunera bideratua izateko oinarriak ezartzen dituena, eta nekazarien eta nekazaritzako elikagaien operadoreentzako egungo eta etorkizuneko belaunaldientzako bidezkoa izan dadin.
Nekazaritza eta Elikadurarako Ikuspegi berri horrek elikadura-politikak sinplifikatzen ditu, eta berrikuntza eta digitalizazioa hartzen ditu ikuspegian deskribatutako jarduketa guztiak egin aurreko baldintza gisa. Ikuspegiak hurrengo 15 urteetan jarraitu beharko den bidea zehaztuko du, eta bereziki nabarmentzen du garrantzitsua dela erakundeen, nekazarien elikakateko eragileen eta gizarte zibilaren arteko lankidetza.
Bestalde, etorkizuneko Nekazaritza Politika Erkideak (NPE) lehentasuna emango dio EBko autonomia estrategikorako eta erresilientziarako oinarrizkoak diren nekazaritza-produktuak ekoizteari, eta elikagaiak ekoizten modu aktiboan parte hatzen duten nekazariei bideratutako laguntza aurreikusiko du, arreta handia emanez nekazari gazteei, ustiategi mistoei eta muga naturalak dituzten eremuei.
Jarraian, Batzordeak Ikuspegi berri horretan proposatutako ekintzak zehaztu dira:
Sektore erakargarria
Nekazaritzak gazteak lanbidera sartzen animatzeko behar den egonkortasuna izan behar du, zehazki, bidezko sarbideen eta hobeto orientatuta dagoen laguntza publikoaren bidez. Horretaz gain, beharrezkoa izango da laguntza aktiboa ematea, berrikuntzaren eta negozio-eredu berrien onurak jaso ditzaten. Testuinguru horretan, honako jarduketa-eremu hauek ezarri dira:
- Leialak ez diren merkataritza-jarduerei buruzko arauak eta OCMri buruzko araudia berrikustea.
- Bidezkoagoa, errazagoa eta espezifikoagoa den NPE bat proposatzea.
- EBren Nekazaritzako Elikakatearen Behatokia hobetzea.
- Bioekonomiako estrategia aurkeztea.
- Inbertsio anbiziotsuko agenda eraikitzea.
- Belaunaldien arteko erreleboaren estrategia eskaintea.
- Nekazaritza-lurrei buruzko EBren behatokia martxan jartzea.
Sektore lehiakor eta erresilentea
EBk jarraituko du hainbat modutan lehentasuna ematen elikagaien segurtasunari eta subiranotasunari. Merkataritza-negoziaketak eta -erabakiak hedadura osoan erabiliko dira, aldi berean Europako nekazarien interesak babestuz. Horretarako, honako jarduketa-eremu hauek ezarri dira:
- Nekazaritzako elikagaien politikaren arloko lankidetzarako harreman berriak ezartzea.
- Nekazarien eta elikadura-enpresen administrazio-karga sinplifikatzea.
- Proteinen horniduraren erronkei ekiteko plana garatzea.
- Inportatutako produktuei aplikatutako ekoizpen-arauen harmonizazio handiagoa izaten saiatzea.
- Animalien ongizateari buruzko legedia berrikustea.
- Segurtasun unitarioko sare anbiziotsua garatzea EBko nekazaritzako elikagaien sektorerako.
- Arriskuen eta krisiaren kudeaketaren Europako ikuspegi baten aldeko deia.
- Klimara egokitzeko plana hartzea.
- Nekazaritzaren arloko epe luzerako estrategia bat martxan jartzea.
Etorkizunerako prest dagoen sektorea
Europako nekazaritzaren sektoreak eginkizun garrantzitsua du karbonoan baxua den ekonomia baterako trantsizioan. Ikuspegiak aitortzen du beharrezkoa dela klima-jarduera elikagaien segurtasunarekin eta sektoreak gainditu behar dituen erronka espezifikoekin kontziliatzea. Nekazariak naturarekin errespetutsuak diren jarduerak hartzeagatiko konpentsatuak izan behar dira. Xede horrekin, honako jarduketa-eremu hauek ezarri dira::
- Borondatezko ebaluazio-sistema konparatiboa: Ustiategietako jasangarritasunaren brujula
- Erresilientzia hidrikoaren estrategia proposatzea
- Bioplagizidetarako sarbidea azkartzea
- Karbonoa atzitzearen eta karbonoaren nekazaritzaren bidezko ordainsaria
- Nekazaritzaren arloko EBren estrategia digitala martxan jartzea
Bidezko bizitza- eta lan-baldintzak landa-eremuetan
Ikuspegiaren xedea da pertsonak kontsumitzen dituzten elikagaiekin eta lurraldeekin berriz konektatzea, eta landa-eremuei laguntzea, EBren kultura-ondarea mantenduz. Hori dela eta, honako jarduketa-eremu hauek ezarri dira:
- EBren Landarako Jarduketa Plana eguneratzea eta Landa Ituna indartzea
- Nekazaritzako Emakumeen Plataforma ezartzea
- Urteko Elikagaien Elkarrizketa egitea elikagaien sistemako sektore-eragileekin.
- Kontratazio publikoaren eginkizuna indartzea
- Hornidura-kate motzak garatzea
- EBko eskola-erregimena berrikustea
- Kontsumitzaileen kontzientziazioa handitzea sustapenaren politikaren bidez
- Argibide geografikoak hartzea are gehiago sustatzea